پروژه "دربار- روشنفکر- استعمار" در اخلاقستیزی، کشف حجاب و سبک پوشش سکولار
نهمین مقاله شفاهی استاد حسن رحیمپور (ازغدی) به مناسبت روز عفاف و حجاب (21 تیر) منتشر شد. در این مجموعه 60 دقیقهای به طرح چند نکته و پاسخ به چند پرسش در باب تاریخ و منشاء مبارزه با حجاب در کشورهای اسلامی به ویژه در غرب آسیا (خاورمیانه) پرداخته شده است.
در این گفتار نمونههایی از تاریخ فرهنگی ایران در دورههای قاجار و پهلوی بیان میشود تا به این نکته توجه داده شود توطئه کشف حجاب در کشورهای اسلامی در بیشتر موارد، ریشههای استعماری و سیاسی داشته که در پوشش شعار پیشرفت و آزادی و تأمین حقوق زنان اما در واقع به قصد سلطه فرهنگ بیگانه و تغییر سبک تفکر و سبک زندگی ملتها صورت گرفته است؛ پروژهای که در پی از بین بردن پشتوانههای فرهنگی یک کشور و به دنبالش وابستگی اقتصادی و سیاسی راهبری شده است.
در این مقاله شفاهی، پرسشها و موضوعات ذیل بازخوانی میشود:
- مروری بر هجوم فرهنگی کشورهای غربی به کشورهای اسلامی(مصر، الجزایر، ترکیه، ایران، افغانستان و...) در زمینه اخلاق جنسی و فرهنگ عفاف
- اشاعه و گسترش فرهنگ ولنگاری در لوای پیشرفت و نواندیشی!
- مروری بر روند شکلگیری فرهنگ اباحهگرایی در سطح افکار عمومی ایرانیان توسط طبقه اشراف و درباریان و فرقههای بابیت و بهائیت
- بازخوانی سازوکارهای تحمیلی و اجباری دربار برای تغییر فرهنگ پوشش در جامعه ایران
- بازکاوی ریشههای پوشش زنان در فرهنگ ایران باستان و قیاس با دعاوی رژیم پهلوی در باب ایرانیگری و باستانگرایی
- مروری بر الگو و سبک پوشش زنان در ایران باستان
- بررسی نقش مدارس مذهبی آمریکایی و فرانسوی دوره قاجار و پهلوی در گسترش فرهنگ غربی در بین ایرانیان
پرسش هایی در باب شهرسازی و معماری؛ عقلانیت، عدالت، معنویت
هشتمین بستهصوتي «پرسش وپاسخ»بااستادحسن رحيمپور (ازغدی) به مناسبت انتخابات شورای شهرو خطاب به مدیریتهای شهری درتارنمایRahimpour.irدردسترس قرارگرفت.
هشتمین مقاله ازمقالات شفاهی استاد رحیمپور(ازغدی)به بررسی نسبت شهرسازی و معماری با عقلانیت، عدالت و ارزشهای اخلاقی در نگاه اسلامی میپردازد. این مجموعه پرسش و پاسخ که مروری بر مهمترین پرسشها در باب معنای شهر اسلامی و شهرسازی اسلامی است،مواردی ازاین قبیل رابررسی کرده است:
- سبکهای شهرسازی و صیانت از عفت عمومی و حریم شخصی
- تاثیر سبک و سیاق شهرسازی بر آسایش و آرامش یا تنش و فرسایش روانی شهروندان
- رفتارشناسی شهروندان و ضروت شهرسازی برای رفتارسازی(از بین بردن و دگرگون کردن رفتارهای ناسالم و پیدایش رفتارهای سالم)
- بررسی نسبت شهرسازی با عدالت: معیارها و ملاکهای توزیع امکانات و خدمات شهری در شهر اسلامی
- مدیریت "تمرکززایی و تمرکززدایی"، تراکم شهری و حاشیهنشینی در شهر اسلامی
- بررسی نسبت شهرسازی و قشربندی اجتماعی در شهر اسلامی
- شهرسازی اسلامی و مدیریت شکافهای اجتماعی و اقتصادی
در این مقاله شفاهی که با توجه به برگزاری چهارمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستادر ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ منتشر شد،شوراهای اسلامی شهر و روستا را در مقام مرجع تصمیمگیر و ناظر به موازات خدمترسانی به مردم،به مسائل بنیادی در شهرسازی توجه میدهد و ضمن طرح شماری از پرسشهای اساسی در باب بایدها و نبایدهای شهر اسلامی تاکید میکنداگر به جای مجادلات بیهوده شخصی و باندی، یک هماندیشی وسیع جدی در دستور کار بگذاریم، خواهیم دید چه قدر موضوع برای اندیشیدن در مسیر تمدنسازی اسلامی معاصر و ساختن جامعهای بر اساس عقلانیت و معنویت و عدالت و در سایه توحید وجود دارد.این موضوع باید در بورس گفتگوهای حوزوی و دانشگاهی، مدیریتهای شهری و شوراهای شهر و روستا و رسانهها قرار گیرد و به گونهای دنبال شودکه به جمعبندیهای دقیقتر و جمعیتر و عملیتر منجر شود تا با استفاده از معارف ناب دینی و دانش و تجربههای تاریخی و جهانی، کارهای ضروری و وظایف سترگی که پیش روست را به سرانجام رسانده و نمونهای از شهر اسلامی را شکل دهیم.
پرسش هایی در باب نسبت «دين آسان» با مفهومشناسي «تكليف و جهاد»
هفتمین مقاله شفاهی حسن رحیمپور
نسبت «دين آسان» با مفهومشناسي «تكليف و جهاد»
هفتمين بسته صوتي «پرسش و پاسخ» با استاد حسن رحيمپور (ازغدی) به کوشش موسسه طرحی برای فردا منتشر شد و در تارنمای Rahimpour.ir در دسترس قرار گرفت.
هفتمین مقاله از مجموعه مقالات شفاهي رحیمپور (ازغدی) به بازکاوی «فطري بودن دين»، معناي «دين آسان» و مفهومشناسي «تكليف» پرداخته و پرسشها و مفاهيمي از اين قبيل را بازخوانی کرده است:
1- «حنيف و فطري بودن» اسلام، چگونه با «تكليف»گرايي سازگار است؟!
2- اگر قرآن کریم فرمود: «يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ» (بقره(2):185) و شریعت محمدی، شریعت سهله سمحه نامیده میشود (بُعِثْتُ بِالْحَنِيفِيَّةِ السَّهْلَةِ السَّمْحَة)، چرا «دين آسان» از «جهاد با نفس» و «جهاد اجتماعي» سخن ميگويد؟
3- گرايشات و استعدادهاي ذاتي انسان در هندسهی اسلامي «تكاملگرايي»، چگونه صورتبندي شده است؟
4- شباهتها و تفاوتهاي خداي انبياء، خداي جوكيان و صوفيان و خداي فيلسوفان کدام است و تأثير هر یک از این خداشناسیها در سبك زندگي چیست؟ متافيزيكهاي خيالي و ساختگي چه نسبتی با سبك زندگي برقرار میکند؟
5- بخش دیگری از این پرسش و پاسخ، به معناشناسي مقولاتي چون شادي «دروني شده» و پايا، خدعه با خدا، تعادل و اعتدالگرایی در جهان و انسان و جامعه، ابعاد تكامل و چگونگي رفع موانع کمال در جامعه و تاريخ و طبيعت، اعتدال در پاسخ به نیازهای غریزی، كاركرد تكامليِ احكام فقهي و اخلاقي، مفهوم «منكر و معروف» و نسبت آن با معرفت فطری و انكار فطري، پرداخته است.
6- مقام و مفهوم «طبیعت» از منظر اسلام چیست و چرا «طبيعتشناسي اسلامي»، نه وازنش و ترس از طبيعت و نه پرستش طبيعت؛ نه به معنای گريز از طبیعت و نه بهرهکشی كافرانه و مسرفانه از طبیعت بلكه شناخت توحيدي طبيعت و به خدمت گرفتن آن در چارچوب عدالت و اخلاق میباشد؟ در این منطق، طبيعت، وحشي و بيهدف نیست بلکه به مثابهی مخلوق و آيهی خداوند و امانت او بوده كه براي انسان، مسخّر شده است.
7- نسبت خدا، انسان و جهان، فاطر و فطرت و مفطور و مفهوم سنّتالله و خلقالله و تغييرناپذيري آن (تغيير در چارچوب قوانين الاهي يا تغيير قوانين الاهي؟!) از دیگر مواردی است که در این مجموعه، مطمح نظر قرار گرفته است.
8- فطري بودن «جهاد»، تقوی و تعديل قواي انساني، مهار ديكتاتوري نفس و تسخير خود، طبيعت و طاغوتهاي عالَم، پاسداري از فطرت الاهي بشر، دوسويگي انسان، شرّ بودن "غريزه و لذّت" يا شرّ بودن عدم تعادل در "غريزه و لذّت"؟ تسليم در برابر "خدا" يا تسليم در برابر "طبيعت و جامعه"؟ كنترل خود، جامعه و طبيعت در مسير حقّ و تعادل
9- لزوم عصمت و عدالت در حاكميت و امامت بر جامعه بشري و ضرورت شکلگیری امت واحده و پیوست جهانی.
10- ولايت اشخاص يا ولايت مصاديق ارزشها؟
از دیگر سرفصلهایی است که در این پرسش و پاسخ 45 دقیقهای، به بحث گذارده شده است.
معرفتشناسی و مردمسالاری (اندیشه سیاسی و اجتماعی سکولار)
هفتهنامة صوتی شماره ( 6 ) سایت Rahimpour.ir در دسترس قرار گرفت.
ششمین مقالة شفاهی استاد رحیمپور به بررسی مبانی معرفتی و زیرساختهای "اندیشه سیاسی و اجتماعی"، اختصاص یافته و تفاوت اندیشه سیاسی اسلام و غرب و تعارض چشماندازها را از معرفتشناسی تا اخلاق و حقوق و سپس سیاست و علوم اجتماعی، مرور کرده و کلیشهسازیهای پیشینی از قبیل "سنّتی" و "مدرن" را جامع و مانع ندانسته و برخی دوقطبیهای نادرست را از این دو منظر به بحث گذارده است از قبیل: "دو قطبی طبیعت یا ماوراء طبیعت" ؟ دنیا یا آخرت؟ کرامت انسان یا عظمت خداوند؟ قداست یا عقلانیت؟ برونگرایی یا درونگرایی؟ آزادی یا مسئولیت؟ فرد یا جامعه؟ حق یا تکلیف؟ پیشرفت یا ثبات؟ حقیقت یا نسبیّت؟ سود یا ارزش؟ لذّت یا کمال؟ مصلحت یا حقیقت؟ منافع یا فضایل؟ حقا... یا حقالناس؟ نفسانیت یا شریعت؟ قانون خدا یا رأی مردم؟ تقوی یا تمدّن؟ عدالت یا توسعه؟ تقدیر یا اختیار؟ وحدت یا مدارا؟ مطلقاندیشی یا نسبیتانگاری؟ قانون یا آزادی؟ و ...
همچنین به تفصیل به نسبت "عقل و نقل"،" عقل و دین"، "علم و دین"، در فرهنگ اسلامی و تفاوت آن با فرهنگ غرب پرداخته و تعامل "علوم عقلی" و "علوم نقلی" به عنوان مجاری درک حقیقت و ملاک خطا در هر یک، مفهوم حجّیت "عقل و نقل"، خطاپذیری در "عقل و نقل"، واضع یا کاشف بودن "عقل"، مفهوم "عقلانی بودنِ" دین و "دینیبودنِ" عقل و ... از منظر متفکران اسلامی، مورد تحلیل قرار گرفته است.
این پرسشها ناظر به، زیرساختهایی است که محورهای اصلی برای تبیین مفاهیم سیاسی و مشروعیت "انتخابات" از منظر مردمسالاری اسلامی و تفاوت آن با دمکراسی لائیک به شمار میرود.
پرسش هایی در باب انتخابات اسلامی و انتخابات لیبرال
پنجمين مقاله شفاهي استاد حسن رحيمپور، پاسخ به پرسشهايي در مباني تئوريك دموكراسي ديني و تفاوتهاي مردم سالاري اسلام با ليبرال دموكراسي است. در اين پرسش و پاسخ 27 دقيقهاي كه به مقولات بنيادين در نسبت فلسفه سياسي اسلام با سكولاريزم، اختصاص دارد به پرسشهاي ذيل پرداخته شده است:
1. «دين»، نهادي اجتماعي در عرض ساير نهادها يا ولايت بر ساير نهادها؟
«دين» بعنوان باور عمومي در عرصه «نهادسازي طبيعي»، مذهبي بودن در عرصه خصوصي و مسائل اجتماعي غيرحكومتي؟
آيا دين، منشأ مشروعيت و حقانيت در عرصه عمومي است؟
تفاوت «لائيسيته» و «سكولاريزم» و مفهوم سكولاريزاسيون نهادهاي اجتماعي ؟
تفكيك حوزه «عقل» از «ايمان» و تأثير آن در تفكيك «دولت» از «دين»؟
سكولار شدن عقل، علم و سپس حقوق، اخلاق و حتي معنويت و تأثير آن در دينزدايي از عرصههاي اجتماعي و حكومتي
خط قرمزهاي «ليبرال دموكراسي» در انتخابات: خرد جمعي؟ حقوق اكثريت؟ يا منافع «اليگارشي سرمايهداري»؟!!
«تفكيك ظاهري قوا» و تمركز واقعي همه قدرت در كمپانيهاي سرمايهداري آتوريته «سرمايهداري» بجاي «شريعت»!
پدرخواندهها و انتخابات دوحزبي در «ليبرال دموكراسي»: نهادينهسازي و قانوني شدن «اقتدارگرايي پنهان»
تقابل «عقيده» با «عقل»!!
محكمات و جزميات «ليبرال سرمايهداري» و برخوردهاي دوگانه با علم، آزادي، حقوق بشر، دموكراسي و...
آيا ضعفهاي خود را بنام غربستيزي ميتوان توجيه كرد؟!!
چهارمين مقالة شفاهي استاد حسن رحيمپور در موضوع سبك زندگي (بخش دوم)
علاوه بر پرسشهاي سبك زندگي(1) به موضوعات ذيل ميپردازد:
نسبتسنجي اخلاق و علم و نيز احكام دين با واقعيتهاي زندگي در صورتبندي سبك زندگي و نقش آن در تغييرات اجتماعي، معناداري گزارههاي اخلاقي و ديني و تأثير آن در زندگي عيني، عدم كفايت قوانين مدني و مادي براي تعريف سبك زندگي، تفاوت «اخلاقي دنيوي» با دنياي «واقعي»، نسبت «لذّت، آزادي و حريم خصوصي» با ارزشها، و بررسي معادلة «اصالت كمال» با «اصالت سود» نوع خداشناسي و انسانشناسي و تأثير آن در سبك زندگي، مفهوم «جهان عبث» با زندگي پوچگرا، امّت وسط، معادانديشي و معاشانديشي، تأثير علوم انساني ترجمهاي در سبك زندگي، لهو و لعب در سبك زندگي و...
جدیدترین مقاله شفاهی استاد حسن رحیمپور (ازغدی) در پاسخ به پرسشهایی پیرامون "سبک زندگی" در تارنمای موسسه طرحی برای فردا (Rahimpour.ir) منتشر شد. در این مجموعه به موضوعاتی از این قبیل پرداخته شده است:
مشترکات و تفاوتهای سبک زندگی اسلامی و مادی
مبانی تئوریک سبک زندگی لیبرال
تفکیک دانش از ارزش (هست از باید) و تاثیر این تفکیک در سبک زندگی
ثبات یا دوام یا تحول و نسبیّت در سبک زندگی
دخالت "غایت" و نوع ارتباط طبیعت و ماوراءطبیعت در سبک زندگی
اشارهای گذرا بر مفهومشناسی حق انتخاب، دگرباشی، صلاح و فساد، معروف و منکر، حق و تکلیف، فردگرایی، خشونت و نسبیت، مدارا و همزیستی، حریم خصوصی و عمومی و نقش هر یک از این مفاهیم در سبک زندگی از دیگر مولفههایی است که در این مجموعه بررسی شده است.
گفتنی است پاسخ به این پرسشها که پیش از این در نشستی با اعضای تشکلهای دانشجویی ایراد شده است به دلیل مدت زمان زیاد نشست در دو نوبت به فرهیختگان گرامی تقدیم میشود.
تارنمای موسسه طرحی برای فردا به نشانی Rahimpour.ir در ابتکاری نو، هفتهنامهای صوتی در پاسخ به بیش از 1000 پرسش برگزیده منتشر میکند. این پرسشها که توسط استاد حسن رحیمپور (ازغدی) پاسخ داده میشود، مجموعهای برگزیده از میان هزاران پرسش در محافل دانشگاهی و حوزوی است که در قالب هفتهنامهای صوتی به فرهیختگان تقدیم میگردد.
پس از انتشار بسته اول این مجموعه با موضوع هنر انقلاب اسلامی در دومین شماره از این هفتهنامه، استاد حسن رحیمپور (ازغدی) اشارهای گذرا به پرسشهایی در باب نسبت دموکراسی، دین و مردمسالاری دینی داشته است و به پرسشهایی از این قبیل پرداخته است:
دموکراسی ایدئولوژی است یا متدولوژی؟ کدام یک از این دو با دین، هماهنگ است یا قابلیت هماهنگی و سازگاری دارد؟
تفاوتهای تئوریک دموکراسی و مردمسالاری دینی چیست؟
آیا لیبرالیزم در قیاس با سایر نظامهای سیاسی، دموکراتیکتر بوده و سازگاری بیشتری با دموکراسی دارد؟
چگونه باید اکثریت مردم را در صحنه انتخابات مشارکت دهیم؟
در فرهنگ و سیاستورزی اسلامی چگونه باید به قدرت رسید و قدرت را به دیگران منتقل کرد؟
اضافه بر موارد گفته شده، نسبت جمهوریت با اسلامیت و تفاوت مردمسالاری با عوامسالاری و عوامفریبی، بخشهای دیگری از این پرسش و پاسخ 40 دقیقهای است.
تارنمای Rahimpour.ir(موسسه طرحی برای فردا) اضافه بر انتشار صوت 800 جلسه سخنرانی و کنفرانس داخلی و خارجی در موضوعات گوناگون، از این پس در ابتکاری نو بستههای صوتی هفتگی در پاسخ به پرسشهای مطرح در علوم انسانی و مفاهیم اسلامی و نیز طرح نگاه انتقادی به مسائل اجتماعی منتشر میکند.
در این بستههای هفتگی صوتی، به مرور به بیش از 1000 پرسش برگزیده از میان هزاران سئوال طرح شده در محافل دانشگاهی و حوزوی، پاسخهاییاجمالی عرضه میگردد.
در نخستین شماره از این هفتهنامه صوتی، استاد حسن رحیمپور (ازغدی) به چند پرسش در تعریف ماهیت هنر اسلامی مبادرت ورزیده که به مناسبت روز هنر انقلاب اسلامی و سالگرد شهادت سید مرتضا آوینی،منتشر میشود. در مجموعه پیش رو،از جمله به نسبت میان هنر اسلامی با آنچه هنر مقدس یا هنر سنتی نامیده شده و نیز نسبت هنر اسلامی با هنر تکنولوژیک پرداخته میشودو تعریف هنرمند مسلمان و بررسی مفاهیمی چون جبر تکنولوژی و اقتضای ذات رسانه،به بحث اجمالی گذاشته شده است. همچنین نگاه انتقادی به هنر سکولار و زیباییشناسی ماتریالیستی بخشهای دیگری از این پرسش و پاسخ 40 دقیقهای است.
گفتنی است تارنمای Rahimpour.ir(موسسه طرحی برای فردا) از این پس به لطف حضرت حق بر این است که هر هفته، یک مقاله شفاهی در یکی از موضوعات معرفتی منتشر کند.
اینک پرسشها و پاسخهایی در باب تعریفهای اسلامی، مادی و خرافی از هنر و هنرمند رابشنوید.
In the name of Allah, the Beneficent, the Merciful
Say: He, Allah, is One
Allah is He on Whom all depend
He begets not, nor is He begotten
And none is like Him