متصل بمانید! (آشنایی با کابل‌های اتصال)

کابل‌ها یک یا چند رشته سیم یا طناب در کنار هم به صورت بسته، به‌هم‌پیچیده یا به‌هم‌بافته شده‌ هستند که در دنیای دیجیتال، وظیفه دارند تا اطلاعات و یا انرژی را از مبدأ به مقصد منتقل کنند. در این مقاله قصد داریم شما را با برخی از کابل‌های رابط که بیشترین کاربرد را در همراه‌های دیجیتالی دارند آشنا کنیم؛ پس با آی تی رسان همراه باشید.

کابل USB: این ساده‌ترین و پرکاربرد‌ترین کابلی است که در اکثر وسایل دیجیتال، حداقل یک درگاه برای آن وجود دارد و به آن USB نوع A گفته می‌شود. USB یک راه استاندارد شده و راحت برای اتصال تا ۱۲۷ سخت‌افزار مختلف به یک کامپیوتر را در اختیار شما قرار می‌دهد. تا به حال سه نسخه از استاندارد USB ارائه شده است. نسخه 1 آن ژانویه 1996 برای نخستین بار وارد بازار شد و در بهترین حالت تنها می‌توانست 12 مگابیت معادل 1.5 مگابایت اطلاعات را در ثانیه جا‌به‌جا کند. آوریل سال 2000، نسخه دوم با امکان انتقال 480 مگابیت برابر با 60 مگابایت اطلاعات در ثانیه معرفی شد. آخرین نسخه آن یعنی USB 3.0 توانایی جا‌به‌جایی اطلاعات با سرعت 5 گیگابیت معادل 600 مگابایت در ثانیه را دارا می‌باشد. مهم‌ترین دلیلی که باعث محبوبیت خانواده USB در بین رابط کاربری‌های مختلف شده است، امکان انتقال هم‌زمان داده‌ها در کنار انرژی برای تأمین برق مورد نیاز است. حداکثر طول کابل‌های USB البته به‌ غیر از نسخه 3 آن، 5 متر است. چرا که در اندازه‌های بیشتر از این مقدار، انتقال انرژی ناممکن خواهد بود. با این حال اگر واقعانی از به کابلی بیشتر از 5 متر داشتید، می‌توانید از انواع هاب برای این منظور استفاده کنید. همان‌طور که گفتیم خانواده USB دارای 2 دسته بندی نوع A و B است که هر یک برای یکی از دو سر کابل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

SATA: این کابل فقط به عنوان رابط بین هارد و رایانه استفاده می‌شود و در واقع جایگزینی است برای کابل‌های IDE که قبلا در هارد دیسک‌ها به‌کار می‌رفت. کاهش پهنای سیم رابط و هزینه تولید آن، کاهش سیم‌های درونی از هشتاد به هفت عدد، سرعت بالاتر و کارآمدی بیشتر در انتقال داده و قابلیت تعویض سریع از مزیت‌های ساتا نسبت به تکنولوژی قدیمی مورد استفاده برای انتقال اطلاعات در هارد دیسک‌ها به شمار می‌رود. کابل‌های ساتا بسیار باریک هستند بنابراین نیاز به فضای زیادی نداشته و به راحتی جمع و قابل حمل می‌شوند. طول آن‌ها معمولا به یک متر می‌رسد. ساتا نسخه 1، 1.5 گیگابیت، نسخه 2، 3 گیگابیت و آخرین ورژن آن یعنی ساتا 3 تا 6 گیگابیت اطلاعات را در ثانیه منتقل می‌کنند که از این حیث از USB و FireWire پرسرعت‌تر است اما از لحاظ فراوانی و رابط کاربری، هرگز به پای آن دو نمی‌رسد. نوع خارجی یا بیرونی این کابل با نام eSATA نیز وجود دارد که به عنوان یک انتقال دهنده در برخی از هاردهای اکسترنال دیده می‌شود و سرعت انتقال اطلاعات آن مانند ساتا 2 برابر با 3 گیگابیت بر ثانیه می‌باشد.

HDMI: همه ما دوست داریم صدا و تصویر را نیز بدون کابل و روی هوا به روی صفحه نمایشگر منتقل کنیم. با اینکه پیشرفت‌هایی در مورد این رویای به ظاهر تحقق نیافتنی حاصل شده است، اما هنوز آنقدر نبوده که برای عموم امکان‌پذیر و مقرون به صرفه باشد. پس برای انتقال صدا و تصویر، کابل‌ها همچنان بهترین گزینه‌ای هستند که در اختیار داریم و هنوز بایستی اتصال دهنده‌هایی با پین‌های نر و ماده که در یک طرف بر روی کابل و در طرف دیگر بر روی نمایشگر و یا ابزار جانبی ما قرار دارند را به هم وصل کنیم تا نهایتا صدا و تصویر از مبداء به مقصد انتقال یابد. اما بهترین روش برای این کار چیست؟ کابل HDMI که نامش را این روزها زیاد می‌شنویم؛ به خصوص اگر سر و کارتان با فایل‌های چند رسانه‌ای و تصاویر ویدیویی بیشتر باشد قطعا می‌دانید که HDMI یک رابط کاربری برای انتقال صدا و تصویر با حداکثر کیفیت ممکن و در ابعاد بزرگ است. نام آن کوتاه شده عبارت High Definition Multimedia Interface بوده و اولین و تنها درگاه مستقل بین چند کمپانی است که در سال 2003 با مشارکت مالی و فنی بین سونی، پاناسونیک، فیلیپس، هیتاچی، توشیبا و چند شرکت دیگر ایجاد شد.

این روزها تولید کنندگان اکثر وسایل دیجیتال چه همراه و چه غیر همراه، محصولات خود را مجهز به یک یا حتی چند درگاه HDMI نموده‌اند. لپ‌تاپ‌ها، انواع تلویزیون‌ها و نمایشگرهای LCD و پلاسما، دوربین‌های فیلم‌برداری و عکاسی، کنسول‌های بازی، DVD پلیرها و این اواخر حتی بعضی از گوشی‌های موبایل بسته به نوع کاربری که دارند، دارای پورت ورودی یا خروجی HDMI هستند. قبل از استاندارد HDMI برای انتقال صدا و تصویر از کابل‌های متفاوتی مانند کامپوزیت، کامپوننت، S-video و DVI استفاده می‌شد که هر یک مشکلات خاص خود را داشتند. تفاوت اصلی HDMI با تمام آن‌ها توانایی در انتقال هم‌زمان صدا و پشتیبانی از ابعاد تصاویر بزرگ یا به اصطلاح HD می‌باشد. اما این تمام ماجرا نیست، چرا که این استاندارد از فناوری جدیدی با نام CEC استفاده می‌کند که امکان کنترل هم‌زمان وسایل الکترونیکی را از طریق این پورت فراهم می‌کند. به این ترتیب و از طریق این درگاه می‌توان به دستگاه مورد نظر فرمان داد. از نظر سهولت استفاده، HDMI راحت‌ترین و در عین حال ارزان‌ترین روش می‌باشد. در رابط‌های قدیمی کاربر ناچار به استفاده از چندین کابل رنگی (کابل‌های تصویر و صدای دو کاناله و یا کابل‌های تصویر و صدای چند کاناله) بود. در صورتی‌که در تکنولوژی HDMI تنها از یک کابل استفاده می‌شود. در دستگاه‌های خانگی طول کابل‌ها بین 1 تا 2 متر می‌باشد، اما از سوی سازندگان محدودیتی برای طول کابل ایجاد نشده و کابل‌هایی حتی با طول 40 متر نیز ساخته شده است.